Documenteren van kennis belangrijk aandachtspunt voor actiegericht onderzoek
Het Kennis-actieprogramma Water is zo dynamisch en actiegericht, dat er te weinig aandacht wordt besteed aan het vastleggen van kennis. Dat is de hoofdconclusie van een analyse gemaakt door Ellen Bulten, stagiair bij KWR Watercycle Research Institute. Bij wijze van afstudeerstage heeft ze 15 interviews gehouden met sleutelspelers in het programma, waaronder onderzoekers, beleidsmakers, bestuurders en praktijkvernieuwers. Het doel was om inzicht te krijgen in het functioneren van het kennis-actieprogramma Water en het bredere kennis-actie netwerk rondom circulaire governance in Amsterdam en daarbij zowel sterke punten als verbeterpunten van het programma in kaart te brengen. Haar analyse bouwt voort op de literatuur over transities.
De analyse van Ellen toont dat het KAP Water op veel punten zijn uitgangspunten goed in de praktijk brengt en dat betrokkenen over het algemeen erg tevreden zijn over het programma. Het programma sluit aan bij vraagstukken die leven in de praktijk en beweegt mee met wat er in de praktijk gebeurt. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de prominente rol van KAP Water in het Amsterdamse co-creatie traject over koppelkansen tussen water, energie en afvalstromen.
Het programma opereert dus actiegericht en in het veld. De speciale rol van reflexief participant die onderzoekers hierbij op zich nemen wordt door alle betrokken onderzoekers weliswaar als relevant en belangrijk gezien, maar tegelijkertijd ook als veelomvattend. Hierdoor is het voor hen lastig om een goede balans te vinden tussen bezig zijn met inhoudelijk onderzoek aan de ene kant en het faciliteren van processen aan de andere kant. Met name het vastleggen van kennis is tot nu toe een ondergeschoven kindje.
Ellen beveelt aan om de kennis die in het programma wordt opgedaan op een meer systematische, continue manier te borgen. Blogs op de website zijn een toegankelijke en voor de hand liggende manier om kennis snel binnen een groot netwerk te delen, maar dit gebeurt nog onvoldoende systematisch. Bij elke nieuwe bijeenkomst zou moeten worden terugverwezen naar de laatste blog zodat kennis goed circuleert en ook daadwerkelijk onder de aandacht van betrokken actoren wordt gebracht. Het gebruiken van een standaardformat voor het snel documenteren van opgedane kennis in co-creatie sessies of voor het schrijven van blogs kan helpen om op een snelle en efficiënte manier opgedane kennis te documenteren.
Download hier het rapport van Ellen Bulten “Het functioneren van het kennis-actieprogramma in 2018”.
Door: Laurens Hessels, KWR